 |
XII.3
|
|||||||||||||||||||
|
Huwelijkakte van Merckx Antonius Josephus en Spanoghe Eugenia Carolina (ouders van Merckx Rachel Maria, echtgenote van XII.3.De Baets Raymond)
In het jaar achttien honderd tachentig, den zeventienden April ten elf ure voormiddag, voor ons ondergeteekende Schepen Karel Pickaert gedelegeerden ambtenaar van den burgerlijken stand der stad Gent, provincie Oost-Vlaanderen, zijn openbaarlijk ten Stadhuize gecompareerd Antonius Josephus Merckx, oud tweeenveertig jaren ajusteur geboren te Gent den eersten october achttienhonderd zevenendertig, en er wonende Sint-Lievensstraat, weduwnaar van Joanna Maria Soudan, meerderjarigen zoon van Guillielmus Livinus, en Amelia Smaele beide overleden alsook al zijne voorouders blijkens de doodakten zijner ouders, bemachtigd om huwelijk aan te gaan met zijne hiernagenoemde zwagerin door koninklijk besluit van twaalfsten Maart lest, En Eugenia Carolina Spanoghe, oud vijfendertig jaren kleermaakster geboren te Gent den vijfentwintigsten Januari achttienhonderd vijfen veertig, en er wonende Schildstraat, weduwe van Joannes Baptista Merckx, meerderjarige dochter van Petrus Franciscus, kleermaker en Virginia Joanna De Moor zonder bedrijf beide, te Gent, en hier present en consenterende Overlijdensakte van Theresa D'Haese, echtgenote van Smaele Livinus (ouders van Smaele Amelia echtgenote van Merckx Guillielmus Livinus)
Acte de décès du quatorze Mai mil huit cent dix huit à dix heures et quart du matin. Acte de décès de Thérèse D'haese décédée hier à onze heures du matin à l'hôpital Delabiloque, Journalière âgée de quarante trois ans née en cette ville y domiciliée rue de Bruxelles fille de feus Pierre et Marie Verspeeten, épouse de Lievin Smale Huwelijksakte van Spanoghe Petrus Franciscus en De Moor
Virginia Johanna
Akte van huwelijk De Eerste Wereldoorlog breekt uit - De vlucht naar EngelandBij de aanvang van de Eerste Wereldoorlog (Duitsland valt België binnen op 4 augustus 1914) is Raymond 26 jaar en wijkt hij met zijn gezin en andere leden van de familie , waaronder Georges Merckx broer van Rachel en een dochter (Philomène ?) van hem en ook de 69 jaar oude grootmoeder Eugenia Carolina Spanoghe uit naar Engeland, Londen. De grootvader Antonius Josephus Merckx is dan reeds 76 jaar en blijft in Gent. Inderdaad, België had nog steeds gehoopt op een neutraliteit in die oorlog. De eerste, zeer gedeeltelijke mobilisatie in België had eerst plaats op 29 juli 1914, daags na de oorlogsverklaring van Duitsland aan Servië. De regering beperkte zich toen nog tot het oproepen van drie lichtingen en liet bij circulaire weten aan haar ambassadeurs dat deze oproepingen enkel moesten dienen om België's grenzen te bezetten. Ook was de algemene persoonlijke dienstplicht slechts in 1913 door het Parlement gestemd geweest maar was nog niet ten volle in de praktijk omgezet. Deze wet breidde de vorige wet van 1909 uit toen de dienstplicht van "één zoon per gezin" ingevoerd was. Bij de inval van het Duitse Leger waren er in vele dorpen en steden verschrikkelijke dingen gebeurd. De Duitse soldaten hadden reeds van vóór het begin van de oorlog een enorme schrik van de vermeende "Freischütsen" of "Franc Tireurs". Zij waren er namelijk onterecht van overtuigd dat de burgerbevolking hen bleef beschieten nadat zij een dorp of stad hadden ingenomen. Dit resulteerde in tegenmaatregelen waarbij de Duitse troepen honderden huizen in brand staken en veel burgers werden neergeschoten. Dinant, Aarschot, Leuven, e.a. zijn daar de triestige getuigen van geweest. In de provincies Luik, Luxemburg, Namen, Brabant en Henegouwen vielen er respectievelijk 1.200, 842, bijna 2.000, 839 en 350 slachtoffers, in het totaal meer dan 5.000. Vooral de Duitse cavalerie, de Uhlanen waren zeer gevreesd. De Belgische bevolking die dit vernam en nog kon ontkomen vóór de aankomst van het Duitse Leger, vluchtte weg onder meer naar Engeland en Nederland. Een half miljoen mensen sloegen op de vlucht. Het verhaal van deze episode uit het leven van Raymond en zijn gezin konden we op cassette opnemen op 1 juli 1990 toen wij zijn zoon Raoul die dan reeds 79 jaar oud is zijn gaan bezoeken in zijn woning te Coulogne bij Calais. Het is uit die opname dat wij hierna de bijzonderste feiten en gebeurtenissen weergeven. Bij het uitbreken van de oorlog woonde het gezin in de Moriaanstraat Nr 68 in Gentbrugge. De zoon Raoul is dan drie jaar en Roger ongeveer 1 1/2 jaar oud. Zij vluchten te voet van Gentbrugge naar Oostende waar zij per boot met nog andere vluchtelingen "war refugees" de overtocht maken. Het jongste kind zal wel in een kinderkoets meegevoerd zijn. Hoe zij in Londen aangekomen zijn is niet geweten. Wel werden zij in de buurt van Londen gehuisvest in een alleenstaand en nogal afgelegen huis bij een bos. Vader Raymond werkte daar in een zagerij waar hij ronde houten schijven moest maken die vermoedelijk bestemd waren voor de verpakking en het transport van artillerieobussen. Zijn oudste kind Raoul van ongeveer vier jaar oud, moest hem in de zagerij zijn eten gaan brengen en vertelde dat hij door een bos moest lopen en dat hij daar veel schrik had. Het is vermoedelijk in Engeland dat Raymond ooit eens van zijn fiets valt, gehinderd door een loslopende hond. Hij breekt daarbij zijn rechter dijbeen dat echter niet goed geneest waardoor zijn rechterbeen wat korter wordt en hij daardoor blijvend blijft manken. Zoals we verder zullen zien is dat de reden waarom hij, te Londen opgeroepen voor de rekruteringscommissie van het Belgisch Leger, niet voor strijdende eenheden, maar bij de "hulptroepen" zal ingelijfd worden. De moeder Rachel Merckx werkte als meid op een kasteel bewoond door een Lord. De twee jongens mochten ook soms naar dat kasteel gaan. Raoul vertelt dat hij er eens onder het tapijt een zilveren of gouden muntstuk vond en dat aan zijn moeder gaf. In de tuin van het kasteel gaven er keldergaten uit die vol zaten met padden, wat de kinderen schrik inboezemde. In de archieven van Raymond, bevindt zich een wenskaart uit 1918 vanwege
het gezin Mr. And Mrs. W.K. Stacy and Daughters met adres "Woodthorpe"
(waarschijnlijk de naam van het huis of kasteel) in Buckburst Hill aan de Noordoostelijke
rand van Londen. Zij wensen "All Best Wishes for a Happy Christmas,
With Peace and Prosperity in the New Year".
Plan van Londen Detail met het plaatsje Buckhurst Hill in de buurt van de Epping Forest ten Oosten van Enfield en ten Westen van Chigwell. Wood Green bevindt zich in de linker onderhoek van de kleine kaart.
Zoals op het stadsplan van Londen blijkt, is er op nauwelijks twee kilometer ten Westen van Buckhurst Hill een bos Epping Forest (nu een golfterrein). Het kan dus in de buurt van dat bos zijn dat er een zagerij was waar Raymond werkte en waar de kinderen hem zijn eten moesten gaan brengen. Ook kunnen Raoul en Roger naar school geweest zijn in het plaatsje Buckhurst Hill. Het gezin heeft echter als oorlogsvluchtelingen in de buurt van Londen in verschillende huizen gewoond, waaronder een huis op de eerste verdieping bewoond door de eigenaar. Wanneer de kinderen de trappen opliepen werden zij door de eigenaar berispt. Zoals we zullen zien op de overlijdensakte van de moeder, heeft het gezin ook gewoond in de wijk Wood Green in de Woodville Road op Nr. 6. In de buurt is er een Rooms-katholieke Lagere School : de Saint Mary's Roman Catholic Primary School. We veronderstellen dat Raoul en Roger daar naar school geweest zijn. Om er te geraken moet men wel de Brondesbury Road nemen, dan de brug over de spoorweg, de Albert Road en de Canterbury Road.
De Woodville Road is op de kruising van de twee blauwe lijnen ten Noorden van de spoorweg. Ten zuiden van de spoorweg, in het rood, de St. Mary's R.C. Primary School. We bekwamen zekerheid over dit adres in Londen door een foto van de twee kinderen Raoul en Roger, die Gustaaf Nicaese ons leende op 3 maart 2001 en waar op de keerzijde Raymond geschreven had : Mes fils
Georges Merckx, de broer van Rachel Merckx woont echter ten zuiden van de Thames, ten zuidwesten van Hammersmith in de Huntamoor Road Nr. 18. We veronderstellen dat de grootmoeder Eugenia Carolina Spanoghe bij hem inwoonde.
Foto vermoedelijk genomen in Engeland in 1916 vóór dat Raymond opgeroepen werd voor het leger. Vóór Raymond : Raoul (ongeveer 5 jaar). Op de bank : Roger (ongeveer 3 jaar). Rechts : Rachel Merckx Wanneer de moeder Rachel Merckx ziek wordt aan de "Spaanse griep" (zie verder de uitleg over die wereldwijde epidemie), gaan de kinderen haar in het hospitaal (War Refugees Dispensary Sheffield Road) bezoeken. Zij mogen haar echter niet zien want de ziekte is zeer besmettelijk en zij verblijft in een afgesloten afdeling.
De Sheffield Street waar het Dispensarium voor de Oorlogsvluchtelingen gelegen was en waar Rachel Merckx overleed, is het smalle straatje dat de verbinding maakt tussen de Portugal Street en de Portsmouth Street. De twee kinderen en de grootmoeder Eugenia Carolina Spanoghe zullen ook ziek worden en, volgens de verklaringen van Raoul, lijden aan difterie (een infectieziekte veroorzaakt door de bacterie Corynebacterium diphteria. Deze bacterie kan vooral bij drie- tot tienjarigen een ernstig ziektebeeld veroorzaken. Naast de aantasting van de slijmvliezen van neus- en keelholte, waarbij een grijswit vlies ontstaat, kunnen ook verlammingen optreden door de door de bacteriën veroorzaakte gifstoffen. Difterie van het strottenhoofd (kroep) kan gepaard gaan met ernstige ademnood). De legerdienst van Raymond De BaetsDaar België toch sterk verwikkeld geraakte in de Eerste Wereldoorlog, wordt Raymond op 15 maart 1917 in Londen door de rekruteringscommissie in het Belgisch leger opgeroepen in toepassing van de Besluitwet van 21 juli 1916 en bij de hulptroepen (Régiment des Auxiliaires) ingelijfd. Hij krijgt het stamnummer 5.176. Zijn stamboekblad vermeldt : Le 15 mars 1917 incorporé par la Commission de recrutement de Londres pour la formation du contingent spécial 1916. Hij ondergaat te Londen een medisch onderzoek door de rekruteringscommissie en krijgt er, uiteraard in het Frans, de voorlezing van de militaire wetten. Inlijvingsbulletin van Raymond De Baets te Londen op 15 maart 1917
Onder de laatste rubriek "OBSERVATIONS" luidt de volledige tekst
: Op zijn inlijvingsdocumenten staan onder meer de volgende vermeldingen : Hij verlaat Engeland op 26 maart 1917 en komt op 5 april 1917 aan in het opleidingscentrum "CJAX" te Auvours in actieve dienst. Op 10 juni 1917 wordt hij overgeplaatst naar Duinkerken bij de SCA "Service de Construction des Allèges" als "ouvrier d'artillerie". Hij wordt in feite tewerkgesteld te Malo-les-bains op de "Chantiers de France". Daar zal hij zeer waarschijnlijk gewerkt hebben aan de constructie van lichters (binnenschepen) bestemd voor het transport van artilleriemunitie naar het front .
Raymond De Baets tijdens zijn legerdienst in 1917 in Frankrijk
|
